Van werkblad naar actieblad

Door het COVID-19 virus en de daaropvolgende crisis, waren leerkrachten vanaf maart 2020 genoodzaakt thuisonderwijs te geven. Tijdens deze periode werd er veel van hen gevraagd. Ook van ouders. Zij moesten naast hun eigen werk hun kinderen begeleiden met hun schoolwerk. De ambassadeurs van Kleuteruniversiteit publiceerden in deze periode blogs voor ouders met tips voor thuisonderwijs met veel tips voor spelend leren.

Schools werk

Deze blogs werden massaal onder ouders en leerkrachten gedeeld, maar ondanks de vele tips om in spelvorm met leren bezig te zijn, merkten we dat er ook veel vraag was naar werkbladen voor thuis. Ouders vroegen om schoolser werk, vaak uit angst dat hun kind achter zou raken. Of om ervoor te zorgen dat hun kleuter ook even rustig aan tafel bezig was met schoolwerk, zodat zij zelf de handen vrij hadden om bijvoorbeeld een ander kind te kunnen begeleiden bij het thuiswerk of hun eigen werk te kunnen doen. Naar aanleiding van deze vraag, schreef juf Sanne een blog over de zin en vooral onzin van werkbladen voor kleuters. Ook hier werd weer massaal op gereageerd. ‘Maar hoe moet het dan wel?’ was een veelgehoorde vraag. Daarom ontwikkelde Kleuteruniversiteit in hoog tempo actiebladen, om snel met een alternatief voor werkbladen te kunnen komen.

Waarom actiebladen?

Kleuteruniversiteit is van mening dat kinderen vooral handelingsgericht bezig moeten zijn, zodat ze spelend wijzer worden. Alles wat kleuters leren, blijft beter hangen wanneer het verbonden is aan interessante activiteiten. Jonge kinderen moeten zelf ervaren om te kunnen begrijpen. Grijpen = begrijpen. Alle zintuigen gebruiken, zorgt voor een beter en breder begrip. Kortom: actief bezig zijn. Met actiebladen leren de kinderen door te spelen én te doen. Ze gaan onderzoekend aan de slag waarbij creativiteit, eigen inbreng en probleemoplossend vermogen nodig is. Door initiatief te nemen kunnen activiteiten en problemen worden opgelost. Ondertussen worden uitgevoerde stappen en ontstane problemen verwoord. Hierdoor groeit de taalontwikkeling en het creatief denken van de kinderen. Om dit allemaal voor elkaar te krijgen spreken de kinderen veel zintuigen aan. Ze zijn actief bezig en ondertussen ook in beweging. En niet op het platte vlak zoals bij werkbladen.

Actiebladen versus werkbladen

Actiebladen

• Het antwoord ligt niet vast
• Spelend leren
• Activeren tot handelen
• In de ruimte
• Gebruikt vooral concreet materiaal
• Oplossingen bij problemen onder woorden brengen
• Creatief denkvermogen
• Mogelijkheden tot gesprekken
• Gebruik van meerdere zintuigen
• Voor één of meerdere personen

Werkbladen

• Antwoord staat vast
• Toetst wat het kind al weet
• Stilzitten
• Op het platte vlak
• Papier en schrijfgerei
• Antwoord geven zonder probleem
• Enkel een invulmogelijkheid
• Opdracht voltooien zonder te praten
• Weinig tot geen verbinding tussen de hersenhelften
• Voor één persoon

Hoe en wanneer?

Actiebladen kun je op veel verschillende manieren en momenten inzetten, zowel thuis als op school. Materialen heb je al of zijn makkelijk te verzamelen. Na een korte instructie, kunnen de kinderen er zelfstandig mee aan de slag. Dit kan natuurlijk ook in tweetallen of grotere groepjes. Er zijn actiebladen die in verschillende hoeken in te zetten zijn, denk aan een ontdek/ onderzoekshoek, de rekenhoek, de taal/leeshoek, maar ook de bouwhoek. Je kunt ze inzetten in je werkles, maar ook tijdens de inloop of neem eens een actieblad en wat materiaal mee naar buiten: klem een weegblad in een klembord en neem de balansweegschaal en een bakje stenen mee naar de zandbak. Je zult zien hoe enthousiast de kinderen ineens worden over die weegschaal. Gebruik het codeerblad in de gymzaal en laat de kinderen in estafettevorm de code kraken.

Nèt even anders

Er zijn actiebladen bij verschillende tussendoelen, denk aan (voorbereidend) lezen, letterkennis, cijfers en tellen, sommen, onderzoeken, meten en wegen, programmeren, coderen, bouwen, ga zo maar door. Naast het basispakket, waar het allemaal mee begonnen is, zijn er inmiddels ook een zomer en een herfstpakket en wordt er gewerkt aan meer pakketten.

Als je de projecten en spellenpakketten van Kleuteruniversiteit kent, dan weet je dat deze altijd heel compleet zijn. Bij vrijwel elke les, zijn de materialen die je nodig hebt als afbeeldingen in de bijlagen te vinden, mocht je deze zelf niet in de klas hebben. Bij de actiebladen is dit nèt even anders, omdat je bij een aantal bladen concreet materiaal nodig hebt om de activiteiten uit te kunnen voeren. Bij elke uitleg, staat een duidelijke lijst wat er nodig is en in de preview op de site vind je een materialenlijst, zodat je van tevoren kunt zien wat er nodig is bij het betreffende pakket.

Download hier het gratis actieblad.