Het prentenboek is een spinnenweb

Lesjes leren 

‘Op de KLOS leerden we alles in lesjes: een lesje vouwen, een lesje blokken. Een van de eerste dingen die ik als juf heb gedaan, was al deze materialen los in een bak gooien. De kinderen mochten hun eigen ontwerpen maken met allerlei materialen. Nu vind ik het heel vanzelfsprekend om daar structuur in te brengen, zoals ik het op de KLOS leerde. Maar toen vond ik het echt heel tuttig.’  

Liefde voor het prentenboek  

Roelina denkt nog vaak terug aan haar tijd op de KLOS. ‘We hadden een leraar die de liefde voor het prentenboek ontzettend goed kon overbrengen. In mijn onderwijs richt ik mij nog steeds graag op prentenboeken. De school waar ik nu werkzaam ben heeft zes kleutergroepen en gezamenlijk nemen we altijd een prentenboek als uitgangspunt voor allerlei activiteiten.’ 

Spinnenweb 

‘We starten een thema altijd vanuit een sociale context: het functioneren van de groep. Hoe help je elkaar? Hoe zorg je voor elkaar? Daarbij horen een aantal pedagogische uitgangspunten. Bijvoorbeeld: iedereen is anders, we helpen elkaar en we zijn voorzichtig met elkaar. Prentenboeken sluiten daar heel goed bij aan, het boek is een soort spinnenweb waarmee je alles kunt met elkaar kunt verbinden. Het spinnenweb begint bij de oriëntatie van het onderwerp van het boek. We lezen het boek en bedenken er een pakkende activiteit bij. Zo kijken we of het thema leeft bij de kinderen. Vervolgens koppelen we alle activiteiten aan het boek, van de themahoek tot de rekenactiviteiten en van de zandtafel tot de dansjuf.’  

Structuur  

‘Ik vind het belangrijk om structuur aan te brengen tijdens het spelen en de activiteiten. Het wordt rommelig als kinderen te veel worden losgelaten. Daarom maak ik tijdens de werkbespreking in de kring afspraken met de kinderen. Wie speelt er in de bouwhoek? Zo is het voor de kinderen duidelijk wie er waar spelen. Op die manier zijn alle kinderen gericht bezig, dat vind ik fijn om te zien. Natuurlijk gaan kinderen soms een andere richting op dan ik van tevoren had bedacht, maar dan kijk ik mee om te zien hoe ik ze kan helpen.’ 

Kiesbord 

Een andere manier om structuur aan te bieden is het kiesbord in de klas van Roelien. ‘Naast de hoeken die door mij worden ingedeeld, mogen de kinderen ook bepaalde hoeken vrij kiezen. Ons kiesbord helpt daarbij. Ook kiezen de kinderen met wie ze willen spelen, dit doe ik omdat ik ze wil stimuleren om ook eens een ander maatje te kiezen. Ik houd dan ook in de gaten wie er nog niet in een bepaalde hoek is geweest. Iedereen mag aan de beurt komen, ook het bescheiden kind.’  

Idealisme  

Roelien is terughouden wat betreft digitalisering. ‘ Ik denk goed na over het inzetten van tablets en ben er ook kritisch op. Uit idealisme wil ik graag dat kinderen spelen en zelf kunnen handelen. Het digitale onderwijs mag dit natuurlijk wel ondersteunen, maar zeker niet overnemen. Kinderen kunnen zich soms te veel focussen op de tablets, terwijl ik zulke mooie dingen zie gebeuren als die er niet zijn. Soms zet ik wel tablets in, bijvoorbeeld om kinderen een verhaal te laten luisteren. Maar daarna laat ik de kinderen het verhaal uitspelen met verschillende middelen. Ook voor het bekijken van instructievideo’s kunnen tablets handig zijn, kinderen kunnen het dan nog eens rustig terugkijken. Hierdoor geef je ze meer zelfstandigheid.’  

Een wijze les 

‘Voor mij is de waarde van het kleuteronderwijs dat je kinderen aan het spelen krijgt’, vertelt Roelien. Daar hebben ze jou als leerkracht bij nodig. Biedt ze goede thema’s en materialen aan en ruimte om samen iets moois te ontwikkelen. Eisen stellen aan kinderen is helemaal niet erg. Ik geloof erin dat het kinderen de wereld laat ontdekken en dat het hen helpt nieuwe successen op te doen, waardoor ze groeien in hun zelfvertrouwen.’